Asbest Söküm ve Enkaz Kaldırma Nasıl Olmalıdır?

Ülkemizde yaşanan depremde belki de dünyanın en çok moloz yığını oluşmuştur. Bu molozlarda asbest , PCB, kurşun , civa ,floresan ve benzeri onlarca tehlikeli madde bulunması ihtimali var. Normal şartlar altında bu tehlikeli kimyasalların ayrıştırılması için bir takım yöntemler bulunmakta. Örneğin asbest sökümü ve ayrı toplanması ve uzaklaştırılması süreci tüm dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de mevzuatımızda belirtilmiştir. Asbestle Çalışmalarda Sağlık Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik asbestin sökümü hakkında , Atıkların kontrolü yönetmeliği , Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ,Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik gibi yönetmeliklerimiz bir takım kuralları ortaya koymaktadır. Fakat böyle büyük bir depremde bu kuralların harfiyen uygulanmasını beklemek çok gerçekçi olmayacaktır. Ancak yinede uygulanabilecek yöntemler olduğu unutulmamalır. -Halk ve bölgede çalışanlar asbest ve diğer tehlikeli maddelerin bulunabileceği konusunda uyarılmalı ve bilgilendirilmelidir.

- Gerekli Kişisel koruyucu donanımlar sağlanmalıdır. -Moloz kırma , taşıma , ayrıştırma işlemleri olabildiğinde toz çıkarmayacak yöntemlerle yapılmalı. Su pulverize sistemleri , sulama , kapalı alanlarda çalışma gibi bölgeye özel çalışma yöntemleri geliştirilmelidir. -Moloz döküm sahaları kesinlikle geçici değil kalıcı sahalar olmalıdır. Döküldüğü yerden kaldırılıp başka bir sahaya götürmek tehlikeyi çok daha büyütecektir. Planlama kalıcı depolama olacak şeklide yapılmalıdır.Multidisipliner çalışma ile kalıcı moloz döküm sahaları oluşturulmalıdır. Yerleşim alanlarına uzak , mümküse su kaynaklarına , tarım alanlarına zarar vermeyecek alanlar seçilmelidir.

-Kırma eleme , gibi faaliyetler kesinlike ıslatılarak yapılmalıdır. Döküm sahalarında MTA ve Tubitak tarafından numuneler alınmalı tehlileki ve tehlikesiz sahalar belirlenmeldir. Böylece çalışmalar gönül rahatlığı ile yapılabilir tehlikesiz sahalardaki geri dönüşüm işlemleri ve yeniden kazanma faalieyleri hızlandırılarak yapılırken. Tehlikeli sahalarda gereken tedbirler alınarak çalışmalar yapılmaldır.

-En azından bundan sonra yıkılacak binalarda mevzuatımıza uygun yıkım faaliyetlerinin yapılmasının sağlanması ileride oluşabilecek bir çok sorunun önüne geçilmesine fayda sağlayacaktır.

Bina yıkımı asbest sökümü tamamlanmadan yapılmamalıdır.